BM (Birləşmiş Millətlər Təşkilatı) beynəlxalq əməkdaşlığı inkişaf etdirmək və mübahisəli məsələləri sülh yolu ilə həll etmək öhdəliyini götürmüş dövlətlərin birliyidir. 1920-ci ildə bənzər bir hədəflə ölkələr Millətlər Birliyinə birləşdi. Rəsmi olaraq, bu birlik 1946-cı ilə qədər mövcud idi, ancaq II Dünya Müharibəsi başlayandan sonra həqiqətən mənasını itirdi.
Təlimat
Addım 1
BMT-nin fəaliyyətini müəyyənləşdirən əsas sənəd onun Nizamnaməsidir. Təşkilata üzv ölkələrin öhdəliklərini müəyyənləşdirir. Yeni bir dövlət birliyə qoşulmaq istəyirsə, bununla da bu öhdəlikləri qəbul edir. Öz növbəsində təşkilat ərizəçinin Nizamnaməyə uyğun olub-olmamasına kollektiv olaraq qərar verir.
Addım 2
Katibliyin rəhbəri və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının lideri səsvermə yolu ilə 5 illik müddətə seçilən Baş Katibdir. Müraciət edən dövlət qəbul üçün ərizə və Nizamnamədə göstərilən öhdəlikləri qəbul etməyə hazır olduğunu rəsmi şəkildə bildirdiyi bir məktub göndərir.
Addım 3
Bu açıqlama BMT Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən nəzərdən keçirilir. Təhlükəsizlik Şurası barışı qorumaqdan məsul olan əsas orqandır. Qanunu pozan ölkələrə qarşı beynəlxalq sanksiyalar tətbiq edir, hərbi əməliyyatların aparılmasına və BMT qoşunlarının silahlı qarşıdurmalarda iştirakına qərar verir.
Addım 4
Təhlükəsizlik Şurası 5 daimi üzvdən (RF, ABŞ, Böyük Britaniya, Fransa və Çin) və 2 il müddətinə seçilən 10 müvəqqəti üzvdən ibarətdir. Qəbul üçün müraciət Şura üzvlərinin 3/5-i tərəfindən təsdiqlənməlidir. İlkin şərt Təhlükəsizlik Şurasının bütün daimi üzvlərinin razılığıdır.
Addım 5
Şura müsbət qərar qəbul edərsə, Baş Məclisin müzakirəsinə təqdim olunur. UNGA onun əsas təmsilçisi, məsləhət verən və qərar verən orqanıdır. Məclis iştirakçılarının 2/3 hissəsi ərizəçini qəbul etmək üçün səs verməlidir. Qəbul haqqında qərar qəbul edildikdən sonra ölkə BMT-nin üzvü sayılır.
Addım 6
Təhlükəsizlik Şurası hər hansı bir dövlətə qarşı məcburi və ya qabaqlayıcı tədbirlərin görülməsini vacib hesab edərsə, Baş Assambleyadan pozanı BMT üzvünün hüquq və imtiyazlarından müvəqqəti məhrum etməsini xahiş edə bilər. Təhlükəsizlik Şurasının da bu hüquqları bərpa etmək gücü var. Təşkilatın Nizamnaməsini sistematik şəkildə pozan bir dövlət Təhlükəsizlik Şurasının Baş Assambleyasının tövsiyəsi ilə BMT-dən xaric edilə bilər.
